عصب سیاتیک و علت درد آن

عصب سیاتیک چیست؟

به بزرگترین عصبی که از قسمت باسن و پشت ران فرد تا زانو قرار گرفته و به صورت خطی راست است عصب سیاتیک می گویند.

عصب سیاتیک بعد از زانو به دو قسمت تی بال و پروانه (پرونئال) تقسیم شده و عصب پرونئال، تقسیم شده به دو عصب پرونئال سطحی و عمقی است.

عصب پرونئال سطحی در برگیرنده حسی است که به سمت پوست می رود و تامین کننده حس در جلوی پای فرد است و عصب پرونئال عمقی به عضلات موجود در جلوی ساق پای فرد می رود.

درد حاصل از عصب سیاتیک به صورت دردی یک طرفه و یا دو طرفه ایجاد می‌شود.

این عصب دارای ۵ ریشه عصبی است که در قسمت کمر و لگن قرار دارد.

ریشه های عصبی کمری انسان شامل ریشه چهارم و ریشه پنجم کمری، و ریشه های عصبی لگنی شامل ریشه های اول، دوم و ریشه سوم لگن است.

عصب سیاتیک از قسمت عضله ای که گلابی شکل بوده و موجود در باسن فرد است  رد می‌شود و به پشت زانو ها می رود.

ساق پا تشکیل شده از دو قسمت عضله بخش جلویی ساق پا که عصب خود را از عصب پرونئال می گیرد و عضله بخش پشتی ساق پا که عصب خود را از عصب تیبیال‌ می گیرد.

هر گونه حرکتی که ما با پاهایمان انجام می دهیم نظیر راه رفتن، ترمز کردن، ایستادن و … از طریق این عصب انجام می‌شود.

درد سیاتیک چیست؟

درد سیاتیک ایجاد شده از عصب سیاتیک و در مسیر آن قرار دارد.

این درد از قسمت کمر و باسن تا پاها کشیده می‌شود و پشت ران ها و جلو و پشت ساق پا را در بر می گیرد.

معمولا علت درد ایجاد شده از سیاتیک یک طرفه بوده ولی امکان دو طرفه بودن آن نیز وجود دارد.

این درد می تواند خیلی ناگهانی رخ دهد و کم کم افزایش یابد. این درد در اکثر مواقع در نتیجه فتق و یا پارگی ایجاد شده در دیسک (L4-L5 و L5- S1) رخ می دهد.

از دیگر علت های ایجاد درد سیاتیک می توان به تنگی کانال نخاعی، وجود تومور های موجود در ستون مهره ها، وجود عفونت در ستون مهره ها، تومور هایی که در داخل لگن و خود عصب سیاتیک ایجاد می‌شود، اشاره نمود‌.

با تحت فشار قرار گرفتن ریشه عصب سیاتیک، بی حسی، سوزش، ضعف ساق پا و ضعف عضلانی ایجاد می‌شود.

درد سیاتیک در واقع دردی مکانیکی است که با حرکت کردن فرد افزایش می یابد.

این درد در زمان راه رفتن فرد و نشستن و یا ایستادن ایجاد شده و احساس درد و گزگز در انگشتان و همچنین کف پای فرد را به همراه دارد.

درد ایجاد شده می توان کم و یا شدید بوده و در هنگام عطسه کردن و سرفه کردن فرد و زمانی که طولانی مدت خم شده و مینشیند، بیشتر می‌شود.

اهمیت درد در مسیر عصب سیاتیک

این درد دارای اهمیت زیادی است زیرا ممکن است به دلیل وجود پارگی در دیسک کمر، وجود تنگی در کانال نخاعی و لیزر خوردگی در مهره های کمر باشد.

وجود این سه بیماری نیاز به انجام عمل جراحی دارد.

علائم درد سیاتیک

از نشانه های اصلی وجود درد سیاتیک وجود آن در قسمت تحتانی کمر و در بخش پایینی باسن و پا بوده ولی این امکان نیز وجود دارد در هر قسمت این مسیر، فرد احساس ناراحتی و درد کند.

مسیر اصلی این درد از ناحیه کمر تا پشت ران فرد است.

نکاتی در رابطه با این عارضه وجود دارد که آنها را بیان می کنیم:

• متفاوت بودن مشخصه درد به صورت گسترده
• این درد می تواند خفیف باشد و یا خیلی شدید ایجاد شود.
• فرد ممکن است حس سوزش و حس درد داشته باشد.
• ممکن است با شوک الکتریکی و یا وجود حس لرزش همراه باشد.
• سرفه کردن، عطسه کردن و طولانی مدت نشستن فرد موجب زیاد شدن این درد می‌شود.
• دردی یک طرفه است.
• در هنگام راه رفتن در بعضی مواقع، این درد بیشتر می‌شود و زمانی که فرد دراز می کشد برطرف می گردد.
• امکان ایجاد ضعف در عضلات، بی حسی و سوزن سوزن شدن وجود دارد.
• ممکن است یکی از پاها دچار درد شود و پای دیگر بی حس شود.

درد سیاتیک چقدر طول می کشد؟

این درد معمولا به شکل حاد رخ داده و با طی کردن ۴ تا ۶ هفته بسیار شدید شده و با شدت نمایان می گردد.

از ویژگی هایی که این درد دارد احساس سوزن سوزن و گز گز کردن است. در مواردی که درد ایجاد شده بالای ۶ هفته زمان ببرد تبدیل به بیماری مزمن شده است.

پزشک معمولا مدت زمانی را صبر می کند و چنان چه درد ایجاد شده بیشتر از ۱۲ ماه زمان ببرد، بعد شروع به اقدامات درمانی می کند.

در اکثر مواقع با صبر کردن پزشک این درد برطرف می شود و کم کم رفع می‌شود.

درست است که این درد به مرور برطرف می گردد ولی ممکن است باعث ایجاد آسیبی دائمی شود.

چنان چه فرد بیمار در قسمت پای آسیب دیده خود، حس را از دست بدهد و دچار ضعف و وجود اختلال در عملکرد مثانه و همچنین روده شود باید سریعا به پزشک مراجعه کند.

علت ایجاد درد سیاتیک چیست؟

برای ایجاد درد سیاتیک نمی توان علت مشخصی را بیان کرد اما یکسری موارد هستند که در ایجاد آن تاثیر می گذارند.

از جمله علت هایی که می توان برای درد سیاتیک بیان کرد عبارتند از:

به دلیل وجود فتق دیسک در قسمت ستون فقرات و یا رشد کردن زیاد از حد استخوان موجود در روی مهره، فشاری که بر عصب سیاتیک وارد می‌شود که موجب ایجاد درد سیاتیک می‌شود.

در موارد خیلی کمی به دلیل وجود دیابت و یا وجود تومور این درد ایجاد می گردد.

در بعضی مواقع به خاطر تحریک شدن عصب سیاتیک در زمان بارداری این درد به وجود می آید.

از این رو وجود این درد در زمان بارداری بسیار رایج است.

به طور کلی علت هایی که موجب ایجاد درد سیاتیک می‌شود شامل موارد زیر است:

• وجود فتق در دیسک کمر
• وجود تنگی در کانال نخاعی
• سریده شدن مهره های کمر

عواملی که ریسک ابتلا به درد سیاتیک را بیشتر می کند

عوامل خطرزا در ابتلا به درد سیاتیک عبارت است از:

افزایش وزن و داشتن چاقی مفرط

با بالا رفتن وزن بدن و وارد شدن فشار زیاد بر ستون فقرات، تغییراتی در ستون فقرات رخ می دهد و مشکلات سیاتیک را ایجاد می کند‌.

سن

تغییرات ایجاد شده در سن افراد موجب به وجود آمدن تغییراتی در ستون فقرات فرد چون ایجاد فتق دیسک و ساییده شدن استخوان ها می گردد.

این مورد جزو شایع ترین دلایل است.

شغل فرد

شغل هایی چون حمل کردن بار هایی که سنگین هستند و یا طولانی رانندگی کردن وسایل نقلیه موتوری ممکن است موجب ایجاد درد سیاتیک شود.

نشستن زیاد از حد فرد برای مدت زمانی طولانی

افرادی که سبک زندگی آنها به صورت کم تحرکی است و برای مدت زمان زیادی می نشینند، بیشتر از دیگران در معرض درد سیاتیک هستند.

داشتن دیابت

بیماری هایی که در رابطه با قند خون است، موجب افزایش خطر نوروپاتی دیابتی و آسیب دیدن عصب ها می‌شود.

تشخیص سیاتیک

پزشک با انجام دادن معاینات بدنی و بررسی کردن سوابق پزشکی فرد بیمار سیاتیک را تشخیص می دهد.

گاهی اوقات برای تشخیص دادن قطعی آن و پیدا کردن علت ایجاد آن از رادیوگرافی، انجام سی تی اسکن و MRI استفاده می کنند.