پماد هیدروکورتیزون چیست؟

هیدروکورتیزون

هیدروکورتیزون داروی کورتیکواستروئید بوده که با تاثیرگذاری بر روی پاسخ ایمنی بدن، مقدار درد، خارش و التهاب را کمتر می کند.

این دارو در قالب های مختلفی موجود بوده و جزو گروه کورتیکواستروئید ها محسوب می‌ شود.

از میان قالب های هیدروکورتیزون، پماد آن جهت درمان های پوستی مورد استفاده قرار می گیرد.

پماد هیدروکورتیزون

پماد هیدروکورتیزون داروی استروئیدی است که باعث درمان شدن التهابات ایجاد شده در بدن می گردد.

این داروی ضدالتهاب استروئیدی، علائم سیستمیک التهاب و خارش را در صورت وجود اختلالات حاد و مزمن پوستی رفع می کند.

پماد هیدروکورتیزون جهت استعمال های خارجی مورد استفاده قرار می گیرد و می توان آن را بدون نسخه نیز از داروخانه تهیه نمود.

هیدروکورتیزون هایی که موضعی هستند جهت برطرف کردن و درمان کردن زخم های پوستی ایجاد شده، نیش حشرات، آلرژی های پوستی، خارش، هموروئید و … مورد استفاده قرار می گیرند.

فواید پماد هیدروکورتیزون

پماد هیدروکورتیزون دارویی رایج برای درمان بیماری‌های پوستی است و به عنوان یک کورتیکواستروئید ضعیف شناخته می‌شود.

این دارو با کاهش التهاب، خارش و قرمزی به تسکین علائم بیماری‌هایی مانند اگزما، درماتیت، آلرژی‌های پوستی و گزش حشرات کمک می‌کند.

استفاده موضعی از هیدروکورتیزون، واکنش‌های ایمنی بیش از حد در پوست را مهار می‌کند و در نتیجه روند بهبود را تسریع می‌بخشد.

یکی دیگر از مزایای پماد هیدروکورتیزون، نقش آن در کاهش تورم و جلوگیری از گسترش علائم پوستی است.

این پماد معمولاً بدون نسخه و در غلظت‌های پایین (مانند ۱٪) در دسترس است و برای استفاده کوتاه مدت در نواحی حساس بدن بی‌خطر تلقی می‌شود.

با این حال، استفاده طولانی مدت یا نادرست می‌تواند باعث نازک شدن پوست یا عوارض جانبی شود.

بنابراین، همیشه توصیه می‌شود قبل از استفاده با پزشک یا داروساز مشورت کنید.

چگونگی استفاده از پماد هیدروکورتیزون

هنگام تجویز پماد هیدروکورتیزون و مصرف آن باید با گذشت یک هفته تغییرات لازم را در پوست خود حس کنید و بهبودی در پوست حاصل گردد.

برای این منظور ابتدا دست های خود و ناحیه آسیب دیده را تمیز و خشک کنید.

سپس مقدار کمی از پماد را بر روی محل مورد نظر مالیده و لایه ای یکنواخت را روی پوست ایجاد کنید و سپس شروع به مالیدن و ماساژ آن بر روی پوست کنید.

این کار را ۴ بار در روز انجام دهید. البته طول درمان و دوز دارو بستگی به عارضه ایجاد شده دارد.

پماد هیدروکورتیزون را فقط باید به صورت موضعی استفاده کرد و نباید آن را به هیچ وجه وارد دهان یا چشم نمود.

بعد از مصرف هم دست های خود را بشویید (اگر دست ها جزو قسمت های درمانی نیستند).

همچنین با مصرف پماد نباید محل مورد نظر را پانسمان کرد، مگر اینکه پزشک پانسمان را توصیه نماید و در صورت استفاده پماد برای کودک، نباید کودک را سفت پوشک کنید یا شلوار های تنگ پلاستیکی پای او کنید.

اگر با مصرف ۷ روزه از این پماد نتیجه ای حاصل نشد حتما جهت بررسی بیش‌تر به پزشک خود مراجعه نمایید.

مقدار مصرف پماد هیدروکورتیزون

مقدار و روش استفاده از پماد هیدروکورتیزون برای خارش خارجی واژن بسته به نوع التهاب و ناراحتی پوستی در افراد مختلف متفاوت است.

به طور معمول، می‌توانید یک یا دو بار در روز از پماد هیدروکورتیزون برای تسکین خارش خارجی واژن استفاده کنید.

برای استفاده از این دارو، ابتدا دست‌های خود را بشویید و خشک کنید و همچنین ناحیه آسیب دیده را تمیز و خشک کنید.

سپس مقدار کمی از این دارو را روی ناحیه آسیب دیده بمالید و به آرامی مالش دهید.

توجه: کودکان ممکن است به این دارو حساس‌تر باشند، بنابراین توصیه می‌شود هنگام استفاده از این دارو برای کودکان، اقدامات احتیاطی لازم را انجام دهید.

مقدار کافی پماد را 1 تا 2 بار در روز روی ناحیه بمالید. مقدار مصرف برای کودکان زیر 2 سال مشخص نیست.

موارد مصرف پماد هیدروکورتیزون

در اکثر مواقع پماد هیدروکورتیزون را جهت موارد زیر به کار می گیرند:

• کم کردن التهاب های ناشی از بیماری هایی چون پسوریازیس خفیف
• درمان آفتاب سوختگی
• درمان کردن اگزما
• وجود درماتیت‌ تماسی و درمان آن
• وجود درماتیت شدید در اطراف محل پوشک نوزاد
• درمان کردن نیش حشرات
• داشتن خارش در قسمت بیرونی اندام تناسلی زنان
• وجود خارش در مقعد
• رفع التهاب پلک، ملتحمه و قرینه
• برطرف کردن قارچ های پوستی
• از بین بردن باکتری های ایجاد کننده جوش
• رفع التهاب و خارش بعد از لیزر
• درمان لک صورت ناشی از التهاب پوستی

پماد هیدروکورتیزون و درمان بواسیر

با استفاده از پماد هیدروکورتیزون می‌توانید علائم ناشی از بیماری بواسیر را کاهش داده و موجب درمان آن شوید.

پماد هیدروکورتیزون باعث کاهش التهاب، سوزش و خارش ناشی از بواسیر شده و کیفیت زندگی فرد بیمار را بهتر می ‌کند.

استفاده از این پماد در مراحل اولیه بواسیر مفید است ولی برای درمان قطعی آن کافی نیست و باید همراه با دیگر راهکار های درمانی مورد استفاده قرار گیرد.

پیش از آنکه پماد هیدروکورتیزون را برای این موضوع مورد استفاده قرار دهید باید ناحیه مورد نظر را به خوبی شسته و خشک کنید و مقداری از پماد را بر ناحیه مورد نظر بمالید.

این درمان را برای ۷ روز ادامه دهید، که با استفاده از آن، باعث کم شدن التهاب و تورم موجود شده و مقدار خارش، سوزش و درد در شما کاهش می ‌یابد‌.

پماد هیدروکورتیزون و قارچ‌ های پوستی ایجاد شده

در صورت وجود قارچ‌ های پوستی پماد هیدروکورتیزون تجویز می ‌گردد.

باید این را بگوییم که این پماد خاصیت ضد قارچ ندارد و تنها التهاب، خارش و قرمزی ناشی از آنها را کاهش می‌ دهد.

زمانی که عفونت قارچی موجود باعث تحریک شدید پوست شود پزشک پماد هیدروکورتیزون را همراه با داروی ضد قارچ تجویز می ‌کند.

استفاده از آن باعث کاهش علائم قارچ موجود شده و بهبودی سریعتر را برای بیمار فراهم می‌ کند.

از مزایای استفاده از این پماد برای درمان قارچ‌ های پوستی می‌ توان به موارد زیر اشاره کرد:

• کم کردن التهابات موجود در ناحیه های وجود عفونت قارچی
• کم کردن قرمزی و میزان تحریک پذیری
• تسکین دادن خارش های ایجاد شده
• بیشتر کردن تاثیر دارو های ضد قارچ
• مفید بودن برای پوست های حساس

پماد هیدروکورتیزون برای واژن

برای رفع کردن التهاب، قرمزی و خارش ایجاد شده در ناحیه واژن، پزشکان پماد هیدروکورتیزون را تجویز می کنند.

این پماد خاصیت ضد التهابی داشته و نوعی آرام بخش می باشد و تحریک های جزئی ایجاد شده در قسمت واژن را رفع می کند.

هیدروکورتیزون برای ناحیه واژن باید با احتیاط مصرف شود و حتما زیر نظر پزشک باشد زیرا پوست ناحیه واژن بسیار حساس است و باید جهت جلوگیری از عارضه های جانبی ناشی از مصرف هیدروکورتیزون، مصرف آن با احتیاط انجام گیرد.

از مزایای این پماد برای واژن می توان به کاهش التهابات و خارش ایجاد شده و تسکین دادن حساسیت های پوستی اشاره نمود.

این پماد باید کوتاه مدت برای ناحیه واژن استفاده شود زیرا ممکن است باعث نازک شدن پوست شود و حتما باید با تجویز و مشورت پزشک استفاده گردد.

در هنگام مصرف آن نیز باید بهداشت ناحیه تناسلی رعایت گردد و از استفاده کردن مواد تحریک کننده پرهیز نمود.

پماد هیدروکورتیزون برای لک صورت

پماد هیدروکورتیزون همچنین برای درمان التهاب پوست، قرمزی، خارش و واکنش‌های آلرژیک تجویز می‌شود.

این پماد به سرعت علائم التهابی را کاهش می‌دهد و تسکین قابل توجهی به پوست می‌دهد.

برخی افراد از این دارو برای رفع لک و تیرگی صورت استفاده می‌کنند، اما باید توجه داشت که هیدروکورتیزون به طور مستقیم و حرفه‌ای برای درمان مشکلات رنگدانه‌ای توصیه نمی‌شود.

استفاده نادرست و خودسرانه از این پماد ممکن است باعث نازک شدن پوست، حساسیت شدید و حتی تشدید لک‌ها و عوارض جانبی شود.

به همین دلیل، استفاده از آن باید تحت نظر پزشک و با رعایت دقیق دستورالعمل‌های استفاده باشد تا هم ایمنی پوست حفظ شود و هم به نتیجه مطلوب دست یافت.

پماد هیدروکورتیزون برای کودکان

استفاده از پماد هیدروکورتیزون برای کودکان در درمان التهاب، خارش و قرمزی ناشی از آلرژی‌های پوستی کودکان و سایر مشکلات پوستی مفید است.

با این حال، به دلیل حساسیت بیشتر پوست کودکان و خطر عوارض جانبی، استفاده از این دارو باید تحت نظر پزشک و با دقت کامل انجام شود تا از بروز مشکلات جدی جلوگیری شود.

مراقبت ویژه هنگام استفاده از این پماد برای کودکان بسیار مهم است.

استفاده از هیدروکورتیزون برای کودکان همیشه باید با مشورت و تجویز پزشک باشد.

مدت زمان استفاده از هیدروکورتیزون باید محدود و کوتاه باشد تا از عوارض جانبی جلوگیری شود.

مقدار کمی از پماد باید در ناحیه مورد نظر استفاده شود و از استفاده بیش از حد آن خودداری شود.

در نواحی حساس‌تر بدن کودک، پزشک ممکن است توصیه کند که از پماد استفاده نشود یا با احتیاط بیشتری استفاده شود.

والدین باید به هرگونه عارضه جانبی مانند سوزش، خارش، قرمزی یا بدتر شدن علائم توجه کنند و در صورت بروز این علائم، مصرف دارو را قطع کرده و با پزشک مشورت کنند.

موارد منع مصرف پماد هیدروکورتیزون

در موارد زیر نباید از پماد هیدروکورتیزون استفاده نمود:

• برای کودکان زیر ۱۰ سال نباید از این پماد استفاده شود مگر اینکه پزشک آن را تجویز کرده باشد.
• افرادی که نیت به بارداری دارند یا باردار هستند یا آن دسته افرادی که به کودک خود شیر می دهند.
• افرادی که نسبت به پماد هیدروکورتیزون داروی حساسیت هستند و بدنشان به این دارو واکنش نشان می دهد.
• افرادی که مبتلا به عفونت چشم و پوست هستند.
• اگر مبتلا به دیابت یا سندروم کوشینگ هستید باید پزشک خود را در جریان بگذارید.

عوارض جانبی پماد هیدروکورتیزون

استفاده از پماد هیدروکورتیزون ممکن است موجب بروز برخی عوارض احتمالی در فرد بیمار شود که در صورت مشاهده آنها باید به پزشک اطلاع داد. این عوارض عبارتند از:

• ایجاد واکنش های آلرژیک چون بروز بثورات پوستی، کهیر زدن، متورم شدن صورت و لب و ایجاد خارش
• ایجاد سوزش و خارش و به وجود آمدن پوسته هایی بر روی پوست
• شکننده شدن و نازک شدن پوست به صورتی که پوست خیلی راحت کبود شود.
• به وجود آمدن برجستگی هایی کوچک و قرمز بر روی پوست و قسمت های اطراف فولیکول مو به صورتی که چرکی باشند.
• ایجاد عفونت، تورم و قرمزی بر روی پوست به صورتی که همراه با گرما و درد باشد.

در موارد زیر عارضه ها جزئی است و نیاز به بررسی پزشک ندارد:

• وجود قرمزی بر روی پوست و تحریک پذیر شدن پوست به صورتی که خفیف باشد.
• خشکی خفیف در پوست
• رشد مو در ناحیه مورد نظر به صورت غیر منتظره

تداخلات دارویی پماد هیدروکورتیزون

در رابطه با اختلال های دارویی پماد هیدروکورتیزون اطلاعات زیادی در دسترس نمی باشد اما توصیه بر آن است که بدون مشورت با پزشک همزمان این پماد را با دیگر محصولات موضعی مصرف نکنید.

هیدروکورتیزون، به عنوان یک داروی کورتیکواستروئید، با برخی داروها یا مواد دیگر تداخل دارد.

این تداخلات می‌تواند اثرات هیدروکورتیزون را کاهش یا افزایش دهد یا خطر عوارض جانبی را افزایش دهد.

بنابراین، مهم است که از این تداخلات آگاه باشید و قبل از مصرف هیدروکورتیزون با پزشک یا داروساز خود مشورت کنید.

داروهایی که امکان دارد با هیدروکورتیزون تداخل داشته باشند عبارتند از:

• داروهای ضد انعقاد (مانند وارفارین): هیدروکورتیزون ممکن است اثرات این داروها را کاهش دهد یا خطر خونریزی را افزایش دهد.
• داروهای ضد قارچ (مانند کتوکونازول): این داروها می‌توانند متابولیسم هیدروکورتیزون را کاهش داده و غلظت آن را در خون افزایش دهند.
• داروهای ضد فشار خون: مصرف همزمان هیدروکورتیزون ممکن است اثر کاهش فشار خون این داروها را کاهش دهد.
• داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی (مانند ایبوپروفن یا آسپرین): مصرف همزمان ممکن است خطر زخم معده و خونریزی را افزایش دهد.
• داروهای ضد تشنج (مانند فنی توئین و فنوباربیتال): این داروها ممکن است متابولیسم هیدروکورتیزون را افزایش داده و اثربخشی آن را کاهش دهند.
• انسولین: هیدروکورتیزون امکان دارد سطح قند خون را افزایش داده و کنترل دیابت را دشوارتر کند.
• داروهای سرکوب کننده سیستم ایمنی (مانند سیکلوسپورین): مصرف همزمان ممکن است خطر عوارض جانبی را افزایش دهد.
• مکمل‌های پتاسیم: مصرف همزمان ممکن است سطح پتاسیم خون را کاهش داده و خطر هیپوکالمی را افزایش دهد.

برای جلوگیری از عوارض جانبی احتمالی، مشورت با پزشک یا داروساز برای مدیریت تداخلات دارویی مهم است.