درمان شانه یخ زده

درمان شانه یخ زده، که به کپسولیت چسبنده معروف است، با روش‌های غیرجراحی مانند فیزیوتراپی و تمرینات هدفمند می‌تواند بهبود یابد.

این عارضه با محدودیت حرکتی و درد همراه است، اما با مراقبت‌های صحیح می‌توان کیفیت زندگی را ارتقا داد.

شانه یخ زده یک بیماری ارتوپدی است که در یک بازه زمانی بدون هیچ علت مشخصی حرکت شانه محدودتر شده و در مفصل شانه احساس درد و سفتی افزایش پیدا می کند.

نام دیگر این بیماری کپسولیت چسبنده است که باعث خشکی شانه شده و به تدریج حرکت شانه را بسیار سخت می کند.

به طور معمول شانه یخ زده بیماران را بین ۱ تا ۳ سال درگیر می کند و احتمالاً این عارضه خود به خود برطرف خواهد شد.

شانه یخ زده چیست؟

با توجه به اینکه بیشترین میزان دامنه حرکتی را در بین مفاصل بدن، مفصل شانه دارد وجود چنین اختلالی باعث می‌شود تا کاهش دامنه حرکتی محدودیت های زیادی را برای افراد ایجاد کند.

معمولاً کسانی که دچار این عارضه می‌شوند می توانند برای بهبودی، تمرینات فیزیوتراپی شانه را انجام دهند.

در هر حال ممکن است پروسه درمان و بهبودی کامل حدوداً ۳ سال طول بکشد.

کسانی که به شانه یخ زده مبتلا هستند به مرور زمان افزایش محدودیت حرکتی و گرفتگی عضلات را در گردن نیز احساس می کنند.

این افراد هنگام بالا آوردن بازو و یا حرکت دادن دست درد بیشتری را احساس کرده و معمولاً بی حرکت قرار دادن شانه برای آنها ایده آل تر است.

تمامی کسانی که به شانه یخ زده مبتلا هستند به دنبال راهکاری برای درمان این عارضه جسمانی خواهند بود.

متخصصانی همچون دکتر افشین صمدی با توجه به علت آسیب روش های متفاوتی را جهت درمان به بیماران ارائه خواهند داد.

مهمترین دلایل ایجاد شانه یخ زده عدم تحرک کافی و یا آسیب دیدگی و شکستگی است.

ممکن است برخی از افراد بعد از جراحی یا سکته توانایی حرکت دادن شانه را نداشته باشند و این مسئله باعث می‌شود تا فرد دچار شانه یخ زده شود.

این عارضه در افراد دیابتی بسیار شایع است، همچنین بیماری هایی مثل کم کاری یا پرکاری تیروئید و بیماری های قلبی عروقی سل و حتی پارکینسون ریسک ابتلا به شانه یخ زده را افزایش می دهد.

هنگامی که کپسول اطراف مفصل شانه سفت و ضخیم شده و حرکت آن را محدود کند، وضعیت شانه یخ زده ایجاد می‌شود.

این فرایند به‌تدریج باعث تشکیل بافت اسکار در شانه می‌شود.

در بسیاری از موارد شانه یخ زده، مقدار مایع سینوویال در مفصل کاهش می‌یابد.

عائم شانه یخ زده

بیماری شانه یخ زده با علائمی مشخص در سه مرحله مختلف ظاهر می‌شود.

این علائم معمولاً با درد و کاهش دامنه حرکتی شروع شده و به‌تدریج شدت می‌یابند.

هر مرحله ویژگی‌های منحصربه‌فردی دارد و علائم آن با مراحل دیگر متفاوت است.

این مراحل شامل شروع انجماد شانه، انجماد شانه و ذوب شدن شانه است.

در ادامه، علائم هر مرحله به‌طور کامل شرح داده شده است.

علائم مرحله شروع انجماد

این مرحله که معمولاً بین 6 هفته تا 9 ماه طول می‌کشد، با ظهور تدریجی درد و کاهش دامنه حرکتی شانه آغاز می‌شود.

درد به‌عنوان اولین علامت ظاهر شده و با حرکت شانه شدت می‌یابد.

در ابتدا، این درد ممکن است خفیف باشد، اما به‌تدریج شدیدتر شده و حتی در زمان استراحت یا خواب نیز احساس می‌شود.

این وضعیت می‌تواند خواب شبانه را مختل کند، زیرا خوابیدن روی شانه آسیب‌دیده دشوار است.

به‌مرور، دامنه حرکتی شانه کاهش می‌یابد، اما سفتی و خشکی شدید مفصل هنوز به‌طور کامل ایجاد نشده است.

در این مرحله، افراد هنوز می‌توانند برخی فعالیت‌های روزمره را انجام دهند، اما با افزایش درد و ناراحتی، این فعالیت‌ها به‌تدریج محدود می‌شوند.

علائم مرحله انجماد

این مرحله که معمولاً بین 4 تا 12 ماه ادامه دارد، با کاهش قابل‌توجه درد و افزایش چشمگیر سفتی و خشکی مفصل همراه است.

در این دوره، درد شانه به‌تدریج کمتر شده و بیشتر به حرکات خاص محدود می‌شود، اما محدودیت حرکتی و سفتی مفصل به‌شدت افزایش می‌یابد.

شانه تقریباً «یخ‌زده» شده و حرکت دادن آن بسیار دشوار است.

خشکی مفصل به‌حدی است که انجام حرکات ساده‌ای مانند چرخاندن بازو یا بالا بردن دست غیرممکن می‌شود.

این محدودیت شدید باعث می‌شود فرد در فعالیت‌های روزمره مانند شانه زدن موها، لباس پوشیدن یا بلند کردن اشیای سبک دچار مشکل شود.

در این مرحله، به دلیل محدودیت‌های شدید حرکتی، فرد احساس ناتوانی بیشتری می‌کند، اما درد معمولاً نسبت به مرحله قبل کاهش یافته است.

علائم مرحله ذوب شدن

این مرحله که بین 6 ماه تا 2 سال طول می‌کشد، با بهبود تدریجی دامنه حرکتی شانه و کاهش سفتی مفصل مشخص می‌شود.

در این دوره، خشکی مفصل به‌آرامی کاهش یافته و فرد به‌تدریج توانایی انجام حرکات بیشتری را به دست می‌آورد.

محدودیت حرکتی که در مرحله انجماد به اوج خود رسیده بود، در این مرحله کمتر شده و فرد می‌تواند برخی فعالیت‌های روزمره را انجام دهد.

درد در این مرحله به‌طور قابل‌توجهی کاهش یافته یا کاملاً برطرف می‌شود.

با این حال، بازگشت کامل دامنه حرکتی ممکن است زمان‌بر باشد و به انجام تمرینات فیزیوتراپی نیاز داشته باشد.

در این مرحله، ممکن است هنوز مقداری محدودیت حرکتی باقی بماند، اما عملکرد شانه به‌تدریج به حالت عادی نزدیک می‌شود.

علت یخ زدگی شانه

علت دقیق ابتلا به شانه یخ‌زده هنوز ناشناخته است.

با این حال، برخی عوامل می‌توانند احتمال بروز این عارضه را افزایش دهند. این عوامل شامل موارد زیر هستند:

• سن و جنسیت: افراد بالای 40 سال و به‌ویژه زنان بیشتر در معرض خطر ابتلا به شانه یخ‌زده قرار دارند.

• دیابت: افراد مبتلا به دیابت بیشتر به شانه یخ‌زده دچار می‌شوند، هرچند دلیل این ارتباط مشخص نیست. همچنین، بیماران دیابتی مبتلا به این عارضه معمولاً سفتی شدیدتری را تجربه کرده و مدت طولانی‌تری در مرحله انجماد باقی می‌مانند.

• بی‌تحرکی یا کم‌تحرکی: شانه یخ‌زده ممکن است پس از بی‌حرکتی شانه به دلیل عواملی مانند جراحی، شکستگی یا سایر آسیب‌ها ایجاد شود. بی‌حرکتی می‌تواند ناشی از عواملی نظیر سکته، آسیب عضلات روتاتور کاف یا شکستگی دست باشد.

• بیماری‌ها: برخی بیماری‌ها خطر ابتلا به شانه یخ‌زده را افزایش می‌دهند. پزشکان معتقدند بیماری‌هایی مانند کم‌کاری یا پرکاری تیروئید، بیماری‌های قلبی و عروقی، بیماری سل و پارکینسون می‌توانند احتمال بروز این سندروم را بالا ببرند.

روش تشخیص شانه یخ زده

با توجه به محدودیت ها و دردی که شانه یخ زده ایجاد می کند همه بیماران به دنبال روش درمانی هستند.

در ابتدا مهم است که به پزشکان مربوطه مراجعه کرده و روش های تشخیصی را به طور دقیق انجام دهید.

در مرحله تشخیص متخصصان سوالاتی را از بیماران خواهند پرسید تا متوجه شوند که علت اصلی شانه یخ زده چیست و می توانند با راهکارهای بهتر، عملکرد و قدرت مفصل شانه را بازگرداند.

اگر پزشک متوجه شود که افراد بر اثر آسیب ها و یا جراحات مختلف دچار شانه یخ زده شده اند بهتر است که علاوه بر معاینات فیزیکی، آزمایش ها و تست های تصویربرداری نیز انجام شود.

یکی از بهترین و مهمترین راهکارها برای تشخیص شانه یخ زده انجام ام آر آی شانه است.

تصویربرداری دقیق از بخش های مختلف شانه این امکان را فراهم می کند تا میزان آسیب دیدگی به طور دقیق ارزیابی شود.

در نتیجه مسیر درمان برای افراد بهتر سپری شده و با توجه به تکنیک های موثر مدت زمان بهبودی کوتاه تر می‌شود.

با توجه به اینکه همه افراد بعد از تجربه شانه یخ زده یا شانه منجمد عوارضی را تجربه می کنند بهتر است مسیر درمان را به آهستگی و با صبر بیشتر سپری کنند.

در روند تشخیص این عارضه میزان عوارض احتمالی نیز بررسی خواهد شد، معمولاً کسانی که دچار شانه منجمد هستند دامنه حرکتی را موقتاً از دست داده و حتی قابلیت جابجایی دست وجود ندارد.

به تدریج فرد دچار مشکلات عضلانی می‌شود به همین دلیل در روند تشخیص متخصصان تایید می کنند که برای هر مشکل و عارضه پیش آمده کدام روش درمانی مناسب تر است.

به طور کلی روش های تشخیصی انجام می‌شود تا متخصصان بتوانند در صورت لزوم همزمان چند تکنیک درمانی را انجام دهند.

اگر در روش های تشخیصی میزان آسیب و علت آنها به طور دقیق مشخص شود روند درمان دقیقاً مطابق با خواسته و میل پزشک پیش می رود و سرعت بهبودی بیماران افزایش پیدا می کند.

بهترین روش درمان شانه یخ زده چیست؟

با توجه به روش های مختلفی که برای درمان شانه یخ زده وجود دارد، این تکنیک ها برای هر فرد با شرایط متفاوت انجام می پذیرد نمی توان به طور قطعی گفت که کدام روش بهتر است و نتایج سریع تری را به همراه دارد.

چند مورد از مهمترین روش های درمانی که برای بهبود این عارضه جسمی استفاده می‌شود را در ادامه مطلب برایتان خواهیم گفت.

هر کدام از این روش ها در جایگاه خود تاثیر قابل توجهی بر بهبود شانه یخ زده دارند، درد بیمار را کمتر کرده و دامنه حرکتی را افزایش می دهد.

حرکات اصلاحی و درمان فیزیوتراپی شانه یخ زده

به عنوان اولین و مهمترین روش برای درمان شانه یخ زده متخصصان انجام تمرینات فیزیوتراپی را توصیه می کنند.

با انجام این تمرینات می توان دامنه حرکتی مفصل را حفظ کرد و به مرور زمان با افزایش و بازیابی آن شرایط مفصل و عضلات به حالت نرمال می رسد.

متخصصانی که در زمینه فیزیوتراپی فعالیت می کنند با استفاده از تکنیک های حرکتی و حتی درمان دستی سعی در افزایش دامنه حرکتی مفصل دارند.

ضمن اینکه توجه می کنند درد و ناراحتی بیمار افزایش پیدا نکند و آسیب های مفصلی و عضلانی بیشتر نشود.

تزریق پی آر پی به مفصل شانه یخ زده

یکی از بهترین گزینه های درمانی برای بهبود شانه منجمد، تزریق پلاسمای غنی شده و تزریق استروئید است، به این روش درمانی اصطلاحا prp نیز گفته می‌شود.

اگر چه این روش درمانی بسیار آسان و بدون درد انجام می‌شود اما تزریق مستقیم پلاسمای غنی شده به داخل مفصل شانه باعث می‌شود تا مراحل اولیه درمان با بیشترین میزان تاثیرگذاری سپری شود.

درمان شانه یخ زده با جراحی

یکی از روش های درمانی برای بهبود شانه یخ زده انجام جراحی است.

در صورتی که متخصصان از سایر روش های درمانی و فرایندهای محافظه کارانه نتایج خوبی دریافت نکنند به عنوان آخرین مرحله درمان جراحی انجام می‌شود.

جراحی شانه یخ زده با هدف از بین بردن بافت اسکار و چسبندگی داخل مفصل شانه انجام می‌شود.

معمولاً روش آرتروسکوپی برای جراحی ترمیمی شانه منجمد کاربرد دارد که با بیشترین میزان اثرگذاری، کمترین عوارض را خواهد داشت.

 هیدرودیلاتاسیون شانه یخ زده

برای اینکه متخصصان بتوانند درمان مفصل شانه را با گشاد کردن و کشیدگی بیشتر مفصل انجام دهند، تزریق مایع استریل در داخل کپسول مفصل را به بیماران پیشنهاد می دهند.

معمولاً این شیوه درمانی باید توسط رادیولوژیست انجام شود حدوداً این شیوه درمانی ۱۵ دقیقه زمان نیاز دارد و با استفاده از بی حسی موضعی انجام می پذیرد.

اوزون تراپی شانه یخ زده

همه کسانی که با شانه یخ زده مواجه هستند اغلب درد و التهاب زیادی را هم تجربه می کنند.

برای اینکه متخصصان بتوانند همراه با درمان بخش های آسیب دیده درد و التهاب بیمار را کاهش دهند از اوزون تراپی استفاده می کنند و با توجه به بیشترین میزان اثرگذاری که دارد به عنوان یک روش موثر جهت درمان یخ زدگی شانه مورد استفاده قرار می گیرد.

مصرف انواع دارو و مسکن برای شانه یخ زده

معمولا شانه یخ زده با درد و التهاب زیاد همراه است، اما برای اینکه متخصصان بتوانند مسیر درمان را برای بیماران هموارتر کنند استفاده از انواع داروها و مسکن را برای بیماران مجاز می دانند.

آسپرین و ایبوپروفن از جمله داروهای ضد التهابی و غیر استروئیدی هستند که برای کاهش درد و کاهش التهاب کاربرد دارند.

معمولا این داروها برای بیماران مورد استفاده قرار می گیرند اما در صورتی که شرایط بیمار را تغییر ندهد و حالت پایداری ایجاد نکند از داروهای قوی تر استفاده می کنند.

دیگر انواع داروهایی که برای کاهش درد بیمار استفاده می‌شوند شامل پمادهای موضعی مثل دیکلوفناک است، البته داروی پیروکسیکام نیز در این مورد کاربرد دارد.

روش‌های پیشگیری از شانه یخ زده

برای پیشگیری از شانه یخ‌زده، مدیریت عواملی که ممکن است به بروز این بیماری منجر شوند، ضروری است.

رعایت برخی اقدامات و انجام تمرینات مناسب می‌تواند خطر ابتلا به این عارضه را به‌طور قابل‌توجهی کاهش دهد.

در ادامه، روش‌های مختلف پیشگیری از شانه یخ‌زده بررسی شده است.

حرکات منظم شانه

یکی از بهترین راه‌های پیشگیری از شانه یخ‌زده، انجام حرکات منظم شانه برای حفظ دامنه حرکتی آن است.

افرادی که به دلیل جراحی، بیماری‌های مزمن یا آسیب‌دیدگی فعالیت بدنی محدودی دارند، باید تمرینات کششی و تقویتی ملایم انجام دهند تا از کاهش انعطاف‌پذیری و سفتی مفصل جلوگیری شود.

حرکات ساده مانند چرخش دایره‌ای شانه یا کشش‌های روزانه به حفظ انعطاف مفصل کمک می‌کند.

مدیریت بیماری‌های زمینه‌ای

برخی بیماری‌های مزمن مانند دیابت، مشکلات تیروئیدی و بیماری‌های قلبی عروقی می‌توانند احتمال ابتلا به شانه یخ‌زده را افزایش دهند.

کنترل مناسب این بیماری‌ها می‌تواند به پیشگیری از این عارضه کمک کند. برای مثال، تنظیم قند خون در بیماران دیابتی می‌تواند التهاب مفصل را کاهش داده و از ایجاد محدودیت حرکتی جلوگیری کند.

مشورت با پزشک برای مدیریت بیماری‌های دیگر و مصرف داروهای مناسب می‌تواند تأثیرگذار باشد.

حرکت دادن شانه پس از جراحی یا آسیب‌دیدگی

پس از جراحی یا آسیب شانه، بسیاری از بیماران به دلیل درد یا ناتوانی از حرکت دادن شانه خودداری می‌کنند، که این امر می‌تواند خطر شانه یخ‌زده را افزایش دهد.

در این شرایط، انجام تمرینات خاص تحت نظارت پزشک یا فیزیوتراپیست برای بازیابی حرکت شانه ضروری است. حتی حرکات محدود و بااحتیاط می‌توانند از سفت شدن کپسول مفصلی جلوگیری کنند.

فیزیوتراپی و تمرینات تقویتی

انجام تمرینات فیزیوتراپی و تقویتی می‌تواند به پیشگیری از شانه یخ‌زده کمک کند، به‌ویژه برای افرادی که در معرض خطر این بیماری هستند.

این تمرینات شامل حرکات کششی ملایم و تمرینات مقاومتی است که به تقویت عضلات اطراف شانه و حفظ دامنه حرکتی کمک می‌کنند.

فیزیوتراپیست‌ها می‌توانند تمرینات مناسبی را برای افرادی که سابقه مشکلات شانه دارند، پیشنهاد کنند.

پرهیز از عدم تحرک طولانی مدت

عدم تحرک طولانی‌مدت یکی از عوامل اصلی بروز شانه یخ‌زده است.

افرادی که به دلیل شغل کم‌تحرک یا بیماری‌هایی که نیاز به استراحت طولانی دارند، فعالیت کمی دارند، باید در فواصل زمانی کوتاه حرکات ساده‌ای مانند کشش دست‌ها و شانه انجام دهند.

این کار جریان خون را حفظ کرده و از سفتی مفصل شانه جلوگیری می‌کند.

کنترل و کاهش استرس

استرس می‌تواند به‌طور غیرمستقیم بر سلامت بدن اثر گذاشته و به مشکلات عضلانی و مفصلی منجر شود.

بسیاری از افراد در زمان تنش و استرس، شانه‌های خود را منقبض نگه می‌دارند، که این امر می‌تواند باعث سفتی عضلات و مفصل شانه شود.

انجام تمرینات آرامش‌بخش مانند تنفس عمیق، یوگا یا مدیتیشن به کاهش تنش عضلانی و حفظ سلامت شانه کمک می‌کند.

مشاوره و پیگیری پزشکی منظم

افرادی که سابقه مشکلات شانه یا بیماری‌های مرتبط دارند، باید به‌طور منظم با پزشک خود در ارتباط باشند.

معاینات دوره‌ای و پیگیری مداوم به تشخیص زودهنگام علائم شانه یخ‌زده کمک کرده و با شروع به‌موقع درمان، از پیشرفت بیماری جلوگیری می‌کند.

پزشک همچنین می‌تواند راهنمایی‌های لازم درباره تمرینات پیشگیرانه را ارائه دهد.

استفاده از تکنیک‌های اصلاح وضعیت بدن (پوسچر)

حفظ وضعیت بدنی مناسب یکی از روش‌های کلیدی برای پیشگیری از شانه یخ‌زده است.

نشستن یا ایستادن نادرست می‌تواند به‌مرور زمان باعث ایجاد تنش در شانه و گردن شود.

با استفاده از تکنیک‌های اصلاح پوسچر، می‌توانید از فشار غیرضروری بر مفصل شانه جلوگیری کرده و خطر سفت شدن آن را کاهش دهید.

با انجام این اقدامات ساده اما مؤثر، می‌توانید خطر ابتلا به شانه یخ‌زده را به‌طور چشمگیری کاهش داده و سلامت شانه و مفاصل خود را حفظ کنید.

عوارض شانه یخ زده

سندروم شانه یخ‌زده فراتر از درد و محدودیت حرکتی است و تأثیرات گسترده‌ای بر زندگی روزمره فرد می‌گذارد.

از مهم‌ترین عوارض این بیماری می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• درد ناشی از این عارضه اغلب کیفیت خواب را به‌شدت مختل کرده و منجر به بی‌خوابی یا خواب‌های ناآرام می‌شود.

• به دلیل عدم استفاده از شانه به خاطر درد و محدودیت حرکتی، قدرت عضلانی شانه به‌تدریج کاهش می‌یابد.

• شانه یخ‌زده معمولاً انجام کارهای ساده روزمره مانند لباس پوشیدن، شانه زدن موها یا برداشتن اشیاء از قفسه‌های بالا را دشوار می‌کند.

• درد مداوم، محدودیت حرکت و ناتوانی در انجام فعالیت‌های مورد علاقه، کیفیت زندگی را به‌طور قابل‌توجهی کاهش می‌دهد.

• احتمال بروز افسردگی، اضطراب یا کاهش اعتماد به نفس در اثر شانه یخ‌زده دور از انتظار نیست.

به‌طور کلی، سندروم شانه یخ‌زده علاوه بر ایجاد درد و محدودیت حرکتی، عوارضی مانند اختلال در خواب، کاهش قدرت عضلات، دشواری در انجام فعالیت‌های روزمره، کاهش کیفیت زندگی و مشکلات روانی را به همراه دارد.